آسم کودکان
توجه: اگر مورد اورژانس می باشد برای تماس به قسمت تماس با ما در صفحه اول سایت مراجعه نمایید.
متن زیرحاوی اطلاعات اولیه و کلی در خصوص بیماری آسم می باشد. به والدین کودکان مبتلا به آسم توصیه می شود تا در کلاسهای آسم شرکت نموده وهمراه با دریافت کتاب مربوطه، راهنمایی های لازم در خصوص نحوه پیشگری و اقدامات عملی لازم حین بروز حملات آسم را دریافت نمایید. جهت اطلاعات بیشتر می توانید با شماره 04136580983 تماس بگیرید یا به قسمت تماس با ما مراجعه فرمائید.
آسم کودکان
آسم بیماری التهابی مجاری تنفسی است که با ايجاد تورم و تنگی راههای هوایی باعث تنفس مشكل در كودک شما می شود. ازهر 10 کودک و از هر 20 بزرگسال یک نفر دچار این بیماری می شوند. شیوع آن در کشورهای صنعتی و پیشرفته بیشتر است و کشور ما جزو کشورهای با شیوع متوسط به حساب می آید. اگر چه دانشمندان بدرستی نمی دانند كه علت آسم چيست اما بعضي چيزها ما می دانيم:
- آسم يک بيماری ارثی است.
- آسم در بيماران آلرژيک بيشتر شايع است.
ولی تمام افراد آلرژيک آسم نمي گيرند و از طرف ديگر تمام افراد آسماتيک هم آلرژي ندارند. اغلب كودكان آسماتيک، رنيت آلرژيک (حساسیت فصلی) و اگزمای حساسیتی پوست يا هر دو را دارند. مطالعات نشان داده است كه 40-50% كودكاني كه درماتيت آتوپيک (اگزمای حساسیتی) دارند دچار آسم خواهند شد.
علایم:
علایم آسم مي تواند خفيف يا شديد باشد. كودک شما ميتواند بدون علامت باشد يا علامتهای گهگاه يا روزانه را به اشکال زیر داشته باشد.
- خس خس سينه
- سرفه: می تواند تنها علامت باشد
- تنگی نفس
- تنفس های كوتاه، سريع، سطحی
- اختلال خواب بعلت خس خس سينه يا سرفه
- خسته شدن سريع حين ورزش
توجه: اگر فرزند شما فقط يكی يا دو تا از اين علامتها را دارد لزوماً به معنای آسم نيست ولي تعداد علامتهاي بيشتر در فرزند شما با احتمال بالاتري آسم را مطرح مي كند.
تشخیص آسم:
عمدتا بر اساس شرح حال و معاینات بالینی است و تستهای تنفسی مانند اسپیرومتری و اندازه گیر حداکثر جریان بازدمی (PEF) می توانند برای بررسی بیشتر و ارزیابی شدت بیماری بکار روند. این تستها با ارزیابی شدت جریان خروجی (مثل PEF) و حجم خروجی در زمانهای معین و یا هر دو (مثل اسپیرومتری) عملکرد ریه و مجاری را می سنجند. برای دانستن توضیحات بیشتر به قسمت نواری وسط صفحه اول سایت مراجعه کنید.
محركهای آسم:
محركها فاكتورهايی هستند كه باعث التهاب مجاری تنفسی شده و علایم آسم را ايجاد می كنند. اين محركها مطابق با فصل و يا سن بچه ها ممكن است متفاوت باشند. محركهاي آسم به دو نوع تقسيم ميشوند: آلرژنها (مواد آلرژي زا با منشاء زنده) وغير آلرژنها
محركهای غير آلرژيک شامل:
- دود سيگار و آلودگی هوا
- عفونتهای دستگاه تنفسی فوقاني مانند آنفو لانزا و سينوزيت
- ورزش و فعاليت بدنی
- هواي سرد و خشک
- داروها مانند پروپرانولول و آسپرين و ايبوبروفن و ديكلوفناک
- تغييرات هورموني مانند آنچه كه در شروع دوره های قاعده گی اتفاق ميافتد.
- ريفلاكس محتويات معده به مری
محركهای آلرژيک شامل:
- مايت گرد و خاک
- سوسك خانگی
- كرک و موی حيوانات
- كپک داخل خانه
- گرده ها
توجه: نحوه مقابله با محرکها بطور مبسوط در کلاس آسم بحث خواهد شد.
مراحل درمان آسم:
درمان آسم كلاً شامل چهار مرحله ميباشد:
- شناسايی و كنترل محركهای آسم
- پيش بينی و پيشگيری از بروز حملات
- درمان دارويی جهت پیشگیری از حملات
- مقابله و اداره حملات آسم با پيروی از دستورات راهنمای عملی.
چگونه ميتوان محركهای آسم را شناخت:
- اگر مواجهه با چه چيزی همراه با شروع آسم است همان را دنبال كنيد و به آن توجه نمائيد و یادداشت کنید.
- محركها ممكن است هميشه به آن مقداري نباشند كه باعث ايجاد علامت شوند ولي می توانند مقاديرPEF را تغییر دهند پس به تغییرات آن حساس باشید.
- تستهاي پوستی و آزمايشات خون.
- يافته هایPEF و موارد مشکوک را كه در دفترچه آسم نوشته ايد با پزشک در ميان بگذاريد.
به ياد داشته باشيد كه در طول زمان مواد آلرژی زای ايجاد كننده آسم ممكن است تغيير يابد و موادي كه قبلاً كودك به آنها حساس نبود بتدريج مواد آلرژي زا از آب در آيند.
پيش بينی و پيشگيری از شعله ور شدن آسم:
بچه های مبتلا ممكن است بدون سرفه يا خس خس دچار افزايش التهاب ريه گردند. در اين مواقع ممكن است اين بچه ها نرمال به نظر برسند ولی در حقیقت آنها آماده براي شروع يك حمله آسم مي باشند. در بعضي موارد دو تا سه روز قبل از شعله ور شدن آسم كاهش مقادير اندازه گيری شده با PEF مي تواند هشدار دهنده برای شروع زودرس درمانهای پيشگيری كننده باشد. همچنین تغييراتی در ظاهر، خُلق و يا نفس مي تواند نشان دهندة شروع حملات، ساعتها يا حتي يك روز قبل از شروع علائم اوليه مانند سرفه يا خس خس سينه باشد بچه ممكن است.
درمان دارويی
مسئوليت آنها كنترل علائم بيماري است نه درمان آنها. درمان آسم پیچده گی های خاص خود را دارد زیرا که رسيدن به يک درمان مناسب و موثر براي كنترل آسم زمان مي برد و نياز به روشهاک آزمون و خطا دارد و همچنین داروهاي مختلف بر كودكان متفاوت اثرات متفاوتي دارد.
داروهاي آسم در دو گروه عمده قرار ميگيرد
- آنهایيكه اثرات پيشگيری دارند و باعث كنترل دراز مدت التهاب ميشوند (مانند فلوتيكازون، بكلومتازون)
- آنهایيكه اثرات كوتاه مدت و سريع دارند (مانندسالبوتامول) و در درمان حملات حاد بكار ميروند.
توجه: در بیماریهای مجاری تنفسی اولویت با داروهای استنشاقی است. برای دریافت توضیحات بیشتر در این مورد و گرفتن راهنمایی در خصوص نحوه تجویز این داروها و چگونگی استفاده از آسم یار یا نبولایزر به قسمت نواری وسط صفحه اول سایت مراجعه کنید.
چرا اسپری استنشاقی؟
- باعث رسيدن مقادير دقیق و کنترل شده ای از دارو به ريه مي شوند.
- داروها مستقيماً به ريه رسانده مي شود بنابراين:
- عوارض جانبي كمتري در اين داروها نسبت به انواع قرض و شربت ديده خواهد شد.
- مقدار داروي تجويز شده با اين روش بسيار كمتر از انواع شربت و قرص می باشد.
- دارو نسبت به انواع قرص و شربت سريعتر اثر می كند.
ملاحظاتی در مورد داروها و رشد كودک
در مطالعه ای كه سالها قبل انجام شده است نشان داده شده كه تفاوت بسيار كوچكی در قد و رشد كودكانيكه از كورتيكواستروئيد هاي استنشاقي استفاده مي كند نسبت به كودكاني كه از آنها استفاده نمي نمايند وجود دارد. در هر صورت تفاوت در قد اين كودكان بسيار كم بوده و تاثيرات آن نيز نادر بوده است.
مقابله با حملات آسم
مقابله با حملات آسم و نحوه اداره این حملات جزو دل مشغولی های دائمی والدین است. راهنمای عملی والدین که جدول آن در زیر آمده است معیاری در اختیار والدین قرار می دهد تا شدت حمله را قبل از وخیم تر شدن اوضاع ارزیابی کنند و بتوانند در زمان مناسب اقدام مناسب را انجام دهند. این جدول ترکیبی از معیارهای بالینی و مقادیر اندازه گیری شده با دستگاه اندازه گیر حداکثر جریان بازدمی یا PEF (رجوع به صفحه اول،نوار وسط) را جهت ارزیابی شدت درگیری در نظر گرفته وآن را در 3 سطح تقسیم بندی می کند. این سه سطح بر اساس شدت به رنگ های سبز، زرد و قرمز تقسیم بندی شده و اقدامات مناسب در هر کدام توضیح داده میشود.
توجه: اقدامات متناسب در حملات با توجه با سابقه بیماری متفاوت خواهد بود. نحوه تفسیر نتایج و چگونگی واکنش به آنها در کارگاه آسم توضیح داده می شود.
دفتر یادداشت کنترل آسم
از آنجا که آسم بیماری متغییری است عدم وجود علائم بالینی حین معاینه پزشک به معنی کنترل مناسب آسم نیست بنابراین گزارشات بیمار از چگونگی کنترل بیماری و میزان بروز علائم در بین دو مراجعه مهمترین عامل تنظیمات دارویی در درازمدت است. ثبت روزهای فراموشی داروهای پیشگیری کننده و یا تعداد موارد استفاده از اسپری های کنترل کننده حملات همگی اطلاعات با ارزشی هستند که به پزشک کمک میکنند تا داروهای مناسب را با حداقل دز مورد نیاز تجویز نماید.برای این منظور از جدول زیر استفاده می گردد که در کلاس نحوه استفاده از آن آموزش داده خواهد شد.
